ชวนเที่ยว Columbo Craft Village หมู่บ้านศิลปินที่จุดประกายให้ชุมชนศิลปะในขอนแก่นเติบโต

“ถ้านับถึงปัจจุบัน Columbo Craft Village กำลังก้าวเข้าสู่ปีที่ 10 ครับ”

ไนท์ - พิชิต ชัยสิทธิ์ เจ้าของห้องหนังสือสมจริง หนึ่งในผู้ร่วมลงแรงถางป่าบนพื้นที่รกร้างราว 2 งาน ด้านหลังมหาวิทยาลัยขอนแก่น จนกลายมาเป็น Columbo Craft Village หมู่บ้านศิลปินแห่งแรกในจังหวัดขอนแก่น เริ่มต้นบอกเล่าถึงจุดกำเนิดของชุมชนงานคราฟต์แห่งแรกในขอนแก่น

“หมู่บ้านโคลัมโบมีจุดเริ่มต้นจากกลุ่มเพื่อนที่เป็นศิลปินและคนทำงานฝีมือหลากหลายสาขาที่รู้จักกันตามตลาดงานคราฟต์ที่จัดขึ้นตามเมืองใหญ่อย่างเชียงใหม่และกรุงเทพฯ เมื่อเวลาผ่านไปพวกเขาเลยอยากรวมตัวกันสร้างสรรค์สเปซศิลปะในขอนแก่นขึ้นมาสักแห่ง เพื่อเป็นสตูดิโอในการทำงานของแต่ละคน จนได้โอกาสเหมาะในการเช่าที่ดินรกร้างในย่านโคลัมโบ หลังมหาวิทยาลัยขอนแก่น ซึ่งคิดค่าเช่าในราคาไม่แรง สมาชิกรุ่นแรกเลยตัดสินใจเช่าพื้นที่ ช่วยกันถางป่า และออกแบบบ้านแต่ละหลังด้วยตัวเอง”

ขอบคุณภาพจาก Columbo Craft Village: facebook.com/Columbocraftvillage

“บรรยากาศในช่วงตั้งไข่ของที่นี่สนุกมาก ตั้งแต่ตอนช่วยกันเคลียร์พื้นที่ก็จะได้ยินเสียงขุดดิน ถางป่า เลื่อยไม้ ตอกไม้ เสียงก่อสร้างต่าง ๆ โดยทุกคนลงแรงจับจอบจับเสียมกันเอง ช่วยทำงานด้วยรอยยิ้ม เสียงหัวเราะ และพูดคุยโยนไอเดียกันเองในหมู่สมาชิกรุ่นบุกเบิกว่าเมื่อพื้นที่นี้เสร็จแล้ว อยากทำอะไรกันบ้าง ซึ่งทุกวันนี้บรรยากาศการพูดคุยก็ยังเป็นแบบนั้นอยู่”

เจ้าของห้องหนังสือสมจริงบอกเล่าด้วยน้ำเสียงแห่งความสุข เมื่อย้อนนึกถึงบรรยากาศในวันเก่า ๆ ที่ทำให้มีส่วนทำให้เขามั่นใจในศักยภาพของหมู่บ้านศิลปินแห่งนี้ จึงขออนุญาตเพื่อนสมาชิกในการใช้พื้นที่ของบ้านไม้หลังน้อยที่ติดมากับที่ดิน เป็นทั้งที่พักอาศัยและใช้เป็นพื้นที่ระบายหนังสือสะสมของเขาเอง จนค่อย ๆ กลายเป็น ‘ห้องหนังสือสมจริง’ ร้านหนังสือกึ่งห้องสมุดขวัญใจหนอนหนังสือในขอนแก่น

ห้องหนังสือสมจริง (Somjing Book)
ขอบคุณภาพจาก Columbo Craft Village: facebook.com/Columbocraftvillage

“ตอนนั้นในขอนแก่นยังไม่มีคอมมูนิตี้ศิลปะแบบนี้ การเกิดขึ้นของ Columbo Craft Village จึงทำให้ผมมั่นใจมากว่าที่นี่จะเป็นพื้นที่ที่ดี ผมจึงขอมาอยู่ที่บ้านหลังนี้ และทำเป็นห้องหนังสือสมจริงขึ้นมา จากนั้นสมาชิกทุกคนก็ช่วยกันสร้างบ้านเพิ่มอีก 5 หลัง เกิดเป็นหมู่บ้านโคลัมโบขึ้นในที่สุด”

สมาชิกรุ่นบุกเบิกทั้ง 6 สตูดิโอ ได้แก่ DO Homemade ร้านกาแฟกึ่งสตูดิโอดนตรี, CLAY-more สตูดิโอเซรามิก, 1309 PROJECT ร้านสเต๊กและแฮมเบอร์เกอร์สุดเท่ของศิลปินงานเหล็กผู้ทำอาหารอร่อย, Yup Shop แกลเลอรีและชอปขายภาพวาดการ์ตูน, Woodhous สตูดิโองานไม้และงานผ้าปักลาย  และ Num Gun De สตูดิโองานผ้าและกระเป๋า

ขอบคุณภาพจาก Columbo Craft Village: facebook.com/Columbocraftvillage

“พอพื้นที่เริ่มลงตัวแล้ว ทุกคนก็เริ่มคิดถึงตลาดงานคราฟต์ ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้ทุกคนรู้จักกัน เราเลยเริ่มจัดตลาดงานคราฟต์ขึ้นในปี ค.ศ. 2017 ถือเป็นพื้นที่แรก ๆ ที่จัดตลาดงานคราฟต์ในขอนแก่นก็ว่าได้ หลังจากนั้นก็เริ่มมีอีเวนต์แยกย่อยตามมาอย่างต่อเนื่อง เพราะได้รับผลตอบรับที่ดี ผู้คนให้ความสนใจตั้งแต่ครั้งแรก”

ขอบคุณภาพจาก Columbo Craft Village: facebook.com/Columbocraftvillage

ความคึกคักของหมู่บ้านโคลัมโบดำเนินไปอย่างต่อเนื่อง เมื่อสมาชิกรุ่นที่สองเข้ามาเติมเต็มมิติทางศิลปะให้ครบครันยิ่งขึ้น

“ผ่านไป 3-4 ปีเริ่มมีสมาชิกเพิ่มขึ้นจึงทยอยสร้างบ้านเพิ่มเติม เช่น ร้านกาแฟ Jarb House ของป๊อกแป๊ก นักดนตรีที่หลงใหลในศิลปะการชงกาแฟ ซึ่งพอป๊อกแป๊กมาอยู่ที่นี่ พ่อกับแม่ของเขาก็ชอบแวะเวียนมาหาลูกชายบ่อย ๆ จนทั้งคู่กลัวว่าจะเป็นการรบกวนลูกชาย เลยขอสร้างบ้านขึ้นอีกหลังในหมู่บ้าน เพื่อใช้เป็นทั้งที่พักและสตูดิโองานผ้าพิมพ์จากใบไม้ที่ชื่อ Small and Smell Craft Studio” คุณไนท์เล่าถึงจุดกำเนิดที่เกิดขึ้นอย่างเรียบง่ายของสตูดิโอชื่อน่ารัก (Small and Smell มาจากชื่อของ ‘แม่เล็กและพ่อดม’) ที่เปิดเวิร์กชอปสอนทำผ้าพิมพ์ Eco Print จากใบไม้ โดยแม่เล็กผู้เป็นอดีตครูสอนวิทยาศาสตร์ที่มีใจรักศิลปะ รับหน้าที่ถ่ายทอดวิชาอย่างสนุกสนานและเป็นกันเอง 

แม่เล็ก แห่ง Small and Smell Craft Studio
ขอบคุณภาพจาก Columbo Craft Village: facebook.com/Columbocraftvillage

“จากเดิมที่สมาชิกหมู่บ้านโคลัมโบมีแต่รุ่นพี่รุ่นน้องวัยไล่เลี่ยกัน การได้แม่เล็กกับพ่อดมมาเป็นสมาชิกใหม่จึงช่วยให้บรรยากาศโดยรวมของหมู่บ้านร่มเย็นขึ้น เหมือนมีพ่อแม่มาอยู่ด้วย เมื่อก่อนเวลาประชุมหรือคุยงานพร้อมหน้าพร้อมตามักจะออกแนวเดือด ๆ มีการปะทะกันทางไอเดียบ้าง แต่พอมีพ่อแม่มาร่วมวงก็เหมือนมีน้ำมาลูบ เกิดเป็นบรรยากาศที่ดีและนุ่มนวลขึ้น”

จากสตูดิโอบุกเบิก 6 หลัง ปัจจุบัน หมู่บ้านโคลัมโบมีบ้านขนาดมินิรวมทั้งหมด 10 หลัง ซึ่งเป็นชายคาให้กับ 15 แบรนด์ ของสมาชิกหมู่บ้านโคลัมโบรวม 30 คน 

ป๊อกแป๊ก แห่งบ้านกาแฟ Jarb House
ขอบคุณภาพจาก Columbo Craft Village: facebook.com/Columbocraftvillage

“พอสมาชิกเยอะขึ้น ความหลากหลายของกิจกรรมต่าง ๆ ก็เพิ่มขึ้นตามไปด้วย ตอนนี้เรามีทั้งร้านอาหาร ร้านเบเกอรี สตูดิโอที่หลากหลายและมีเวิร์กชอปให้ทำ ที่สำคัญไปกว่านั้นคือ สมาชิกแต่ละคนมีส่วนช่วยเติมเต็มหมู่บ้านของเราให้ครบมิติยิ่งขึ้น อย่างพี่เปียแห่ง Murmur Baker ที่เข้ามาเป็นสมาชิกรุ่นที่สอง ก็ทำให้หมู่บ้านมีชีวิตชีวาขึ้นด้วยฝีมือการทำขนมและเครื่องดื่มที่อร่อยมาก ๆ จนดึงดูดลูกค้าใหม่ ๆ ให้หมู่บ้านคึกคักมากกว่าเดิม หรือการมาของพี่เติ้ลและพี่จั๊กแห่ง Little Miss Something และ Ploy.Wang.Store ก็เพิ่มมิติของกิจกรรมและไอเดียในการสร้างงานศิลปะ”

“เรายังมีทีมหลังบ้านที่น่ารักอย่างชมพู่และจ๋าจาก Chu.pot Ceramics ที่คอยดูแลจัดการงบกลางเพื่อให้หมู่บ้านมีการใช้จ่ายที่สมเหตุสมผล และทีมหนุนเสริมจากเกศและป่านแห่ง KLEI.WINKEL รวมถึงอุ๋ยจาก Photo booth Lhob Phon – หลบฝน โดยทุกคนยังขยันช่วยกันคิดอีเวนต์ตามช่วงเวลาที่เหมาะสมในแต่ละปี จากตลาดงานคราฟต์ขยับมาเป็นตลาดขายของมือสอง เทศกาลดนตรี งานเสวนา การฉายหนัง กิจกรรมห้องสมุดมนุษย์ ฯลฯ โดยแต่ละคนสลับกันเป็นเจ้าภาพ อย่าง Columbo Craft Coffee ก็ได้เจ้าของร้านกาแฟเป็นตัวตั้งตัวตี ชวนเพื่อน ๆ ที่เป็นเจ้าของร้านกาแฟในขอนแก่นมาจัด Pop-up กว่า 20 ร้าน โดยในอนาคต ร้านที่ทำเซรามิกก็อาจจะจัดงานตลาดเซรามิกขึ้น เราอยากจัดงานตลาดสำหรับกลุ่มเฉพาะให้เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ”

ขอบคุณภาพจาก Columbo Craft Village: facebook.com/Columbocraftvillage

ความคึกคักของบรรยากาศชีพจรงานคราฟต์ไม่ได้เต้นแรงแค่เฉพาะในหมู่บ้านโคลัมโบเท่านั้น แต่ยังเริ่มกระจายวงไปสู่ทั่วย่านโคลัมโบทั้ง 14 ซอย และกระจายออกไปในอีกหลายพื้นที่ในขอนแก่น

“ผมไม่แน่ใจว่าหลาย ๆ พื้นที่ได้รับแรงบันดาลใจจากเราไหม แต่ผมเชื่อว่ามีส่วนไม่มากก็น้อย ระยะหลังเริ่มมีสเปซแนวนี้เกิดขึ้นหลายแห่ง เฉพาะถนนเส้นโคลัมโบมีคอมมูนิตี้เกิดใหม่อย่างน้อย 3-4 โปรเจกต์ เหมือนกับว่าพอเราทำพื้นที่ตรงนี้ ผู้คนที่มีความเฉพาะด้านเริ่มเกิดแรงดึงดูดมาหากัน สร้างอิมแพกผ่านการทำกิจกรรม เกิดการรวมตัวเฉพาะกลุ่มของคนที่สนใจ ทำให้ Columbo Craft Village มีโอกาสได้รู้จักกับเพื่อนบ้านในชุมชนเพิ่มขึ้น ทั้งยังเป็นการสร้างความมั่นใจให้แต่ละพื้นที่ที่กำลังจะทำงานสร้างสรรค์บางอย่างของตัวเอง อีกทั้งเวลาหมู่บ้านจัดอีเวนต์ หรือมีงานซ่อมแซมต่าง ๆ ก็จะเลือกใช้คนในพื้นที่เป็นอันดับแรก ทำให้ชาวบ้านมีรายได้มากขึ้น ย่านโคลัมโบจึงเหมือนถูกปลุกให้มีชีวิตขึ้นมาอีกครั้ง” 

ขอบคุณภาพจาก Columbo Craft Village: facebook.com/Columbocraftvillage

“ในขณะเดียวกันก็เริ่มมีคนทำงานสร้างสรรค์ขยับมาทำสเปซของตัวเอง หรือทำกิจกรรมที่เข้ากับบริบทพื้นที่ตัวเอง เช่น เที่ยววิถีสีชมพู บ้านหลังวัด Coffee ฯลฯ ซึ่งผมเชื่อว่าการเกิดขึ้นของโควิด-19 มีส่วนเปลี่ยนพฤติกรรมบางอย่างเหมือนกัน ทำให้คนรุ่นใหม่กลับมาอยู่บ้านเกิดกันมากขึ้น หลังจากไปกระจุกตัวอยู่ที่กรุงเทพฯ มานาน พอจอมยุทธ์กลับบ้านจึงเกิดบรรยากาศอีสานฟีเวอร์ ดึงดูดให้คนอยากมาลงทุนมากขึ้น ขอนแก่นจึงเติบโตเร็ว ซึ่งการโตเร็วก็ไม่ได้มีแค่นายทุนใหญ่ที่เข้ามา ยังมีการรวมตัวกันของผู้ประกอบการเล็ก ๆ ที่ไม่ได้กระจุกแค่ในตัวเมือง แต่กระจายไปนอกเมืองขอนแก่นด้วย ไม่เฉพาะมิติของงานคราฟต์อย่างเดียว แต่รวมถึงการท่องเที่ยว วิถีชีวิต ระบบขนส่งสาธารณะ ทำให้มิติของเมืองสร้างสรรค์หลากหลายขึ้น” 

ขอบคุณภาพจาก Columbo Craft Village: facebook.com/Columbocraftvillage

หากการเกิดขึ้นของ Columbo Craft Village คือจิ๊กซอแต่ละชิ้นที่ค่อย ๆ ประกบสลักเข้าด้วยกันจนเกิดเป็นภาพใหญ่ที่สวยสดและงดงาม ก้าวต่อไปของหมู่บ้านงานคราฟต์แห่งนี้จะมีทิศทางอย่างไร

“เคยมีเหมือนกันที่นายทุนมาขอคำแนะนำจากพวกเราเพื่อสร้างคอมมูนิตี้แบบนี้ขึ้นมาบ้าง เราก็ให้คำแนะนำเท่าที่ได้ เพราะการทำพื้นที่แบบนี้ไม่ใช่แค่ทำวันนี้เสร็จแล้วจะสามารถสร้าง Impact ได้ในวันถัดไป Columbo Craft Village เกิดขึ้นแบบค่อยเป็นค่อยไป ไม่ก้าวกระโดด เพราะทุกคนมีกำลังเท่านี้ จึงปล่อยให้เป็นไปตามวิถีของตัวเอง เราแค่ไม่หยุดนิ่ง เพราะทุกคนมีแพสชั่นสูง มีสิ่งที่ตัวเองอยากทำ และลำพังแค่ตัวเองมีไอเดียไม่พอ เรายังมีเพื่อน ๆ ที่เต็มไปด้วยไอเดียดี ๆ โดยแต่ละคนเป็น Supporter ให้กันและกัน”

“พวกเราอยากให้หมู่บ้านโคลัมโบยืนระยะต่อไปได้ เราอยากรับเพื่อนเพิ่มอีกด้วยซ้ำ แต่ด้วยขนาดพื้นที่จำกัดจึงรองรับไม่ได้แล้ว ดังนั้น ในอนาคตถ้ามีหมู่บ้านโคลัมโบ 2 หรือ 3 เกิดขึ้นเป็น Side Project คงสนุกดี”

ขอบคุณภาพจาก Columbo Craft Village: facebook.com/Columbocraftvillage

Columbo Craft Village
ที่ตั้ง : 674 บ้านโนนม่วง หมู่ 19 ต.ศิลา อ.เมือง จ.ขอนแก่น
โทร : 085 083 7635
เปิดทำการ : เวลา 11.00 - 18.30 น. ปิดวันอังคาร
Facebook : Columbo craft village